Sıkça Sorulan Sorular
PNL ve kapalı böbrek taşı ameliyatı aynı işlem midir?
Diğer hastalıklarda olduğu gibi böbrek taş hastalığında da endoskopik yolla yapılan ameliyatlar kapalı cerrahiler olarak adlandırılmaktadır. İki türlü kapalı taş ameliyatı yapılmaktadır. Penis ucundan idrar deliğinden endoskop ile girilerek yapılan üreteroskopik taş ameliyatları (URS ve RİRC) aynı zamanda lazerle kapalı taş ameliyatı olarak adlandırılmaktadır. Bu teknikte vücuda herhangi bir kesi ya da delik açılmamaktadır. Taşlar endoskop ucundan gönderilen lazer yardımıyla çok küçük parçalara ayrılmaktadır. Bu teknik belli bir boyuta kadar olan taşların tedavisinde ilk seçenek olarak tercih edilmektedir. Ancak taş boyutu bu teknikle temizlenemeyecek kadar büyükse ya da endoskopların dönebileceği uygun bir yerde değilse PNL ameliyatı ilk tercih olarak uygulanmaktadır. PNL ameliyatı kapalı diğer taş ameliyatı tekniği olup endoskopik yolla gerçekleştirilmektedir.
PNL‘nin diğer yöntemlere göre dezavantajları nelerdir?
Büyük böbrek taşlarının hızlı ve güvenli bir şekilde yüksek başarı oranı ile temizlenmesine olanak sağlayan PNL ameliyatının en önemli dezavantajını böbrek içerisine yapılan delme işlemi nedeniyle oluşabilecek kanama ve komşu organ yaralanma riski oluşturmaktadır. Bu riskleri en aza indirmenin yolu ameliyat öncesi doğru hazırlık yapılması, tam donanımlı bir ekipmana sahip olunması ve cerrahın bu ameliyat konusunda yeterli tecrübeye sahip olmasından geçmektedir.
Hangi taşlara PNL uygulanabilir?
PNL ameliyatı her boyutta ve her sertlikte taşa uygulanabilmektedir. Bebeklikten yaşlılık dönemine kadar her yaştan hastaya uygulanabilen bir ameliyat tekniğidir. Sadece gebelerde, kanama bozukluğu olanlarda ve aktif idrar yolu enfeksiyonu varlığında ancak mevcut durum düzeldikten sonra işlem gerçekleştirilebilir.
PNL ameliyatının başarı oranı nedir?
Böbrek taşlarının tedavisinde başarı oranı en yüksek ameliyat tekniğidir. Bu ameliyatın başarısını etkileyen birçok faktör vardır. Taşın boyutu, sertliği, cinsi, sayısı gibi taşa ve hastaya ait faktörler ile cerrahın bu konudaki deneyimi önemli rol oynamaktadır. Genel olarak literatürde tek seans ameliyat ile tam taşsızlık elde etme oranları %90’ın üzerinde bildirilmektedir.
Perkütan nefrolitotomi işlemi acı verir mi?
Ameliyat genel anestezi altında yapıldığı için işlem esnasında hasta ağrı ya da acı hissetmez. Ameliyat sonrası hastanede yatış sürecinde ise tüm ameliyatlarda olduğu gibi hastanın ağrı hissetmemesi için ağrı kesici tedavi verilir.
Perkütan nefrolitotomi ile taş kırma böbreğe zarar verir mi?
Bu ameliyat sırasında böbreğe yapılan delme işleminin böbreğe zarar verip vermediği konusunda birçok çalışma yapılmıştır ve bu çalışmalarda ameliyat sonrası sintigrafik incelemelerde böbrek fonksiyonlarında bir kayıp ya da skar dokusu tespit edilmemiştir. Bu ameliyat sırasında böbreğin zarar görmemesi için doğru noktadan giriş yapılması, böbrek dokusuna zarar vermeden ve ameliyat süresini gereğinden fazla uzatmadan taşların temizlenmesi önem taşımaktadır.
Perkütan nefrolitotomi kimlere uygulanamaz?
Aktif üriner sistem enfeksiyonu olanlarda, gebelerde, kanama bozukluğu olanlarda veya kan sulandırıcı ilaç kullananlarda ve böbrek tümörü olan kişilerde bu ameliyat tekniği uygulanmaz. Ancak bu durumlar düzeldikten sonra ameliyat gerçekleştirilebilir.
PNL ameliyatı ne kadar sürer?
İşlem süresi taşın boyutuna, sertliğine, sayısına ve uygulanan tekniğin çeşidine göre değişebilmekle birlikte en fazla 2 saat sürmektedir. Eğer tek seansta tam taşsızlık sağlanamamış ise birkaç gün sonra ikinci bir seansla kalan rezidü taşlar temizlenebilmektedir.
Perkütan nefrolitotomi ameliyatı öncesi hazırlık nasıl yapılmalı?
Ameliyat öncesi böbrek ve taşların durumunu tam değerlendirmek için iyi bir radyolojik inceleme yapılması gerekmektedir. Ameliyat öncesi yapılan rutin incelemeler ile anestezi doktoru tarafından hastanın değerlendirilmesi yapılır. Kan sulandırıcı ilaç kullanılıyor ise 5-7 gün önce kesilmesi gerekir. Aktif idrar yolu enfeksiyonu varlığı açısından mutlaka idrar tetkikleri yapılmalı, varsa ameliyat öncesi enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekmektedir.
PNL ameliyatından sonra hastanede ne kadar kalmak gerekir ?
Ameliyat sonrası 1. gün hastanın sondası ve idrar rengi açıksa böbreğe takılmış olan nefrostomi katateri çıkarılır. Hastanın kanamasının olup olmadığı ve geride taş kalıp kalmadığı kan tahlili ve radyolojik incelemelerle kontrol edilir. Hastanın ameliyat bölgesinden ıslatması yoksa ve genel durumu iyiyse taburcu edilir.
PNL ameliyatı sonrasında ağrı olur mu ?
Ameliyat sonrasında böbreğe yapılan girişime ve kırılan taşın ufak parçalarının ya da pıhtı parçalarının idrar kanalına girmesine bağlı ağrılar oluşabilir. Hastaların bu süreci rahat atlatması için ağrı kesici ilaçlar verilir, bol su tüketmesi ve bir süre istirahat etmesi önerilir.
PNL’den sonra hastaya sonda takılır mı?
Ameliyat sonrasında idrar sondası ve genellikle böbreğe yapılan giriş noktasına bir katater (nefrostomi tüpü) takılır. Ameliyat sonrası idrar sondası ve böbreğe katater takılmasının birtakım sebepleri vardır. İdrar sondası mesanenin boş kalmasını sağlayarak işlem yapılan böbreğin önünde direnç oluşmasını önler. Hem de hastanın idrar çıkışının takibi yapılmış olur. Böbreğe takılan kataterin amacı ise hem böbreğe giriş noktasından kanama olmaması için güvenlik amaçlıdır hem de idrar çıkışının taş ya da pıhtı parçası ile tıkanması durumunda hastanın ağrı duymaması içindir.
Ameliyattan ne kadar süre sonra günlük aktivitelere ve işe dönülür?
Ameliyat sonrası günlük aktivitelere ve iş hayatına dönüş açık cerrahilere göre çok daha hızlıdır. Ancak böbreğe yapılan girişim nedeniyle 2 hafta boyunca istirahat edilmesi ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılması önerilir. Ameliyattan 2-3 gün sonra duş alınabilir.
İşlemden sonra hastalar nelere dikkat etmelidir?
Ameliyat sonrası enfeksiyon ve kanama gibi istenmeyen komplikasyonlar açısından dikkatli olunmalıdır. Yüksek ateş, nefes darlığı, idrarda yoğun kanama, ameliyat bölgesinde şişlik, akıntı ve kanama varlığında doktoruyla iletişime geçmelidir. Ameliyat sonrası özellikle ilk 10 günlük süreçte ağır fiziksel aktivitelerden uzak durmaya, istirahat etmeye ve yara yerinin hijyenine dikkat etmeye özen gösterilmelidir.
PNL ameliyatı sonrasında ağrı olur mu?
Ameliyat sonrasında böbreğe yapılan girişime ve kırılan taşın ufak parçalarının ya da pıhtı parçalarının idrar kanalına girmesine bağlı ağrılar oluşabilir. Hastaların bu süreci rahat atlatması için ağrı kesici ilaçlar verilir, bol su tüketmesi ve bir süre istirahat etmesi önerilir.
Çocuklarda bu yöntem uygulanabilir mi?
Bu ameliyat yöntemi her yaş grubundan hastaya güvenle uygulanabilmektedir. Çocuklarda ve bebeklerde böbrek boyutu küçük olduğu için minyatür cihazların kullanılması, çocuklar hipotermiye duyarlı olduğu için ameliyat sırasında soğuk sıvıların kullanılmaması oluşabilecek komplikasyonların önüne geçmek için önem arz etmektedir. Çocukluk çağı taş hastalarında altta yatan metabolik bozuklukların tespiti ve çıkarılan taşın analizi ileride tekrar taş oluşumunu engellemek amacıyla alınacak önlemler açısından çok önemlidir.
Çıkarılan taşlar ne yapılır?
Çıkarılan taşlar analiz yapılmak üzere laboratuvara gönderilir. Altta yatan metabolik bozuklukların tespiti için yapılan araştırmalar ve çıkarılan taşın analizi tekrar taş oluşumunun önüne geçebilmek için alınacak önlemler açısından çok önemlidir. Yaşam tarzı değişiklikleri, diyet ve sıvı alım alışkanlıklarının düzenlenmesi ve ilaç tedavileri taş oluşumunun önüne geçebilmek için alınabilecek tedbirlerdir.
