Sıkça Sorulan Sorular
Prostat biyopsisinin zararları ve yan etkileri nelerdir?
Prostat biyopsisi sonrası görülebilecek potansiyel yan etkiler idrardan veya meniden kan gelmesi, dışkıdan kan gelmesi, idrar yapmakta güçlük, ateş ve enfeksiyon şeklinde sıralanabilir. Bu komplikasyonların önüne geçebilmek için uygun şartlarda, uygun teknikle ve deneyimli ellerde bu işlemin yapılması önemlidir.
Biyopsi yapılmadan kanser anlaşılır mı?
Prostat kanserinin kesin tanısı ancak doku tanısı yani biyopsi ile konulabilir. Ancak arada kaldığımız durumlarda multiparametrik MR gibi birtakım görüntüleme yöntemleri bizi gereksiz yere biyopsi yapmaktan vazgeçirebilir. PSA gibi tümör belirteçleri ve parmakla prostat muayenesi bize prostat kanseri açısından ön değerlendirmede yardımcı olsa da ancak biyopsi ile doku tanısı olamadan kesin tanı koymak mümkün değildir.
Prostat biyopsi ile kanser yayılır mı?
Prostat biyopsisi kanser dokularının yayılmasına ya da ekilmesine sebep olmaz. Biyopsi sonrası kanser hücrelerinin ekildiğine veya yayıldığına dair hiçbir bilimsel veri yoktur.
Biyopsi prostata zarar verir mi?
Füzyon ya da standart biyopsi prostatta kalıcı bir hasar bırakmaz. Biyopsi sonrası prostat içerisine kanamaya bağlı idrarda veya menide kanama görülebilir. Ya da prostat içerisinde işleme bağlı enfeksiyon oluşabilir ve antibiyotik kullanımı gerekebilir. Ancak bu etkiler geçicidir, çok nadiren kalıcı kronikleşmiş enfeksiyon ve iltihap nedeni olabilir.
Prostat biyopsisi her yaş grubuna uygulanabilir mi?
Prostat kanseri sıklıkla 50 yaş üzeri erkeklerde izlendiği için tarama ve biyopsi uygulamaları genellikle bu yaş üzerinde olmaktadır. Ancak bazen ailesel geçiş gösteren tiplerinde ya da prostat kanseri açısından risk grubunda olan kişilerde 40’lı yaşlarda hatta daha erken yaşlarda prostat kanseri izlenebilmektedir. Çok nadiren çocukluk ve gençlik çağlarında prostatın sarkom gibi nadir görülen tümörleri izlenebilmektedir. Bu yüzden prostat biyopsi işlemi sıklıkla 50 yaş üzerinde uygulansa da bir yaş sınırlaması olmadığı unutulmamalıdır ve biyopsi gereksinimi her hastanın durumuna göre ayrı değerlendirilmelidir.
Prostat biyopsisi öncesi nasıl hazırlık yapılmalıdır?
İşlem sıklıkla lokal anestezi altında yapıldığı için hastanın aç gelmesine gerek yoktur. Ancak hasta isteği nedeniyle işlem genel anestezi altında yapılacaksa öncesinde belli bir süre açlık gerekmektedir. Enfeksiyon komplikasyonlarının önüne geçmek için profilaktik antibiyotik kullanımı ve biyopsi sahasının batikon gibi iyot içeren antiseptikler ile temizlenmesi önerilmektedir. İşlem öncesi lavman kullanımı ise tartışmalı bir konu olup, enfeksiyon riskini azaltmak ve görüntü kalitesini arttırmak için yapılabilir. Kanama ile ilgili komplikasyonların önüne geçmek için kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gerekmektedir.
Prostat biyopsisi öncesi lavman nasıl yapılır?
İşlemden 1 saat önce rektumu temizlemek için küçük hacimli lavman yapılabilir. Lavmanın biyopsi sırasında görüntü kalitesini arttırdığı ve enfeksiyon riskini azalttığını öne süren ekoller vardır ancak biyopsi öncesi lavman uygulanmasının gerekliliği günümüzde tartışmalıdır.
Prostat biyopsisi kaç dakika sürer?
Biyopsi işlemi ortalama 15 dakika sürmektedir. Bu süre bazen uygulanan biyopsi tekniğine (perineal, transrektal, füzyon), anestezi tipine (lokal veya genel) ve işlemi yapan doktorun tecrübesine göre ufak değişkenlikler gösterebilmektedir.
Prostat biyopsisi sırasında ağrı olur mu?
Prostat biyopsisi transrektal yoldan uygulandığında sıklıkla lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve sanılanın aksine ağrısız ve kolay bir işlemdir. Yaklaşık 15 dakika süren kısa bir uygulamadır. Perineal bölgeden uygulanan prostat biyopsisi ise lokal anestezi altında uygulanmak için uygun değildir, genel anestezi altında gerçekleştirilmektedir.
Biyopsi pozitif çıkarsa ne olur?
Prostat biyopsisi sonucunda kanser tespit edilirse, tedavi aşamasına geçilir. Prostat kanseri tedavisinde yöntem seçimi, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve tümörün patolojik özellikleri (evre, derecelendirme vb.) göz önünde bulundurularak yapılır. Prostat kanseri tedavisi şu başlıklar altında sınıflandırılabilir: cerrahi tedavi (radikal prostatektomi), fokal tedaviler (HIFU, nano-knife vb.), ışın tedavisi (radyoterapi), hormon tedavisi, ilaç tedavisi (kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler) ve izlem (aktif izlem veya bekle-gör). Cerrahi tedavi seçeneklerinden biri olan radikal prostatektomi, prostatın tamamen çıkarılmasını içeren bir ameliyat olup, yayılım göstermeyen hastalıklarda en etkin tedavi yöntemidir. Radikal prostatektomi uygulanan hastaların 10 yıllık sağkalım oranları %90’ın üzerinde olup, bu nedenle tüm tedavi yöntemleri arasında en sık tercih edilen yöntemdir.
Prostat biyopsisinin cinsel hayata etkisi var mı?
Cinsel ilişkiden biyopsi sonrası birkaç gün kaçınılmalıdır. Biyopsi işleminin cinsel fonksiyonlara bir etkisi yoktur. Sadece geçici bir süre meniden kan gelmesi (hematospermi) izlenebilir.
Prostat biyopsi sonrası enfeksiyon olabilir mi?
Biyopsi öncesi antibiyotik kullanımı, iyotlu antiseptikler (batikon) ile sahanın temziliği, lavman uygulaması, biyopsi sahasının ve cihazlarının ve ortamının sterilitesi gibi birçok önleme rağmen nadir de olsa biyopsi sonrası enfeksiyon ve ateş görülebilmektedir. Böyle bir durumda hastanın yatırılarak geniş spekturumlu antibiyotikler ile tedavisine başlanılması gerekmektedir.
Prostat biyopsi patoloji sonuçları ne kadar sürede çıkar?
Alınan parçalar patoloji laboratuarına gönderildikten sonra genellikle 3-5 iş günü içerisinde sonuçlar çıkmaktadır. Ancak bazen özel boyamalar gerekebildiği için bu süre uzayabilmektedir.