Varikosel

Varikosel belirtileri nelerdir?

• Kısırlık: Testis ısısının bozulması, kirli kan içindeki toksik maddelerin testiste birikmesi ile testis fonksiyonları etkilenir. Bu durum öncelikle sperm üretimini, ileri evrelerde ise erkeklik hormonu üretimini bozar. Varikosel düzeltilebilir erkek kısırlığının en sık sebebini oluşturmaktadır.
• Testiste şişlik ve kabarıklık: Damarlardaki genişleme, bir süre sonra dışarıdan görülecek kadar belirginleşip bacaklarda görülen varislere benzer görünüm alabilmektedir. Bu durum dışardan kabarıklık ve şişlik şeklinde kendini belli etmektedir.
• Testiste ağrı: Varikosel ağrısı testiste olan rahatsız edici künt nitelikte kendi belli eden bir ağrıdır. Bu ağrı genelde kasık bölgesinde ve testiste hissedilebildiği gibi zaman zaman bacağa doğru da yayılabilir.
• Testiste küçülme: Varikosel ilerleyen dönemlerde sperm ve erkeklik hormonu üretiminden sorumlu olan testisin boyutlarında küçülmeye neden olabilmektedir. Bu durum kendini kısırlık (infertilite), cinsel isteksizlik ve cinsel sağlık sorunları ile gösterebilmektedir.

Varikosel tedavisi nasıl yapılır?

Varikosel teşhisi konulan kişilerde infertilite (kısırlık) problemi yoksa, testis boyutları ve semen parametreleri etkilenmemişse destek tedavisi önerilebilir. Ameliyat kararı verebilmek için hastada muayene ile varikosel sorununun ortaya konulması ve bu durumun sperm parametrelerini etkilediğinin gösterilmesi gereklidir. Yine adolesan dönem erkeklerde varikosele bağlı testis boyutları arasında %10’dan fazla hacim farkı oluşmuşsa ameliyat önerilmektedir.

Varikosel ameliyatının mikrocerrahi teknikle mikroskop kullanılarak yapılması gerekir. Kasık bölgesinden 2 cm’lik bir kesiden girilerek mikroskobik büyütme altında genişlemiş toplardamarlar bağlanır. Atardamarlar, lenfatikler ve sperm taşıyan kanalların hasar görmemesi ve buna bağlı istenmeyen komplikasyonların oluşmaması için mikrocerrahi yöntemin kullanılması oldukça önemlidir. Yine mikrocerrahi yöntem ile yapılan ameliyat sonrası varikoselin tekrarlama riski oldukça düşük olup yüzde sıfıra yakın iken klasik teknikle bu oran %15 civarındadır.

Varikosel neden oluşur?

Varikosel, testislerden kanı boşaltımını sağlayan toplardamarların bacaklardaki varis tarzı genişlemesine verilen isimdir. Varikoselin neden olduğu tam olarak belli değildir. Testise giden toplardamarlardaki valv (kapakçık) sisteminin düzgün çalışmadığından kaynaklandığına inanılmaktadır. Ancak karnın içi basıncını arttıracak ağır sporlarla uğraşanlar bireylerde, kronik kabızlık problemi yaşayanlarda, kronik öksürük problemi olanlarda, sürekli ayakta kalmak gereken meslekleri yapanlarda, şişman ve uzun boylu erkeklerde daha sık izlendiği bilinmektedir.

Varikosel tanısı nasıl konulur?

Varikosel tanısı elle muayene ile konulmaktadır. Muayene bulgularına göre varikosel 3 dereceye ayrılmaktadır. Varikosel tanısı konulduktan sonra mutlaka testis boyutları ve kıvamı da kontrol edilmelidir. Klinik tanıyı desteklemek için gerektiğinde Skrotal Doppler Ultrasonografi yapılabilir ancak tanı için mutlak gerekli değildir. Sperm parametrelerinin değerlendirildiği semen analizinin yapılması ise varikosel ameliyatı gerekliliği konusunda belirleyici olmaktadır.

Varikosel Ameliyatı Sonrası

Ameliyat sonrası erken dönemde yara yeri temizliğine ve ameliyat bölgesine darbe almamaya dikkat etmek gerekir. Yara yerinin 2-3 gün pansuman yapılıp kapalı kalması ve duş alınmaması tavsiye edilir. İlk 1 ay ağır efor gerektiren sporlardan, hareketlerden ve cinsel aktiviteden uzak durmalarında fayda vardır. Dengeli ve düzenli beslenme, düzenli uyku, stresten ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durma hem ameliyat sonrası iyileşme hem de sperm değerlerinin hızlı düzelmesi için önemlidir.

Varikosel ameliyatı için microcerrahi’nin önemi

Bu işlem güçlü operasyon mikroskopu altında gerçekleştiği zaman;

• Ameliyat sonrası nüks (tekrarlama) ihtimali çok düşüktür (<%1).
• Başarı oranı (sperm parametrelerinde düzelme ve gebelik şansı) daha yüksektir.
• Komplikasyon riski (lenfatik, atardamar ve sperm kanallarının yaralanması) oldukça düşüktür.