Klamidya nedir?
Klamidya (Chlamydia) bir bakteriyel enfeksiyon olup Chlamydia trachomatis adlı bakterinin neden olduğu bir cinsel yolla bulaşan hastalıktır (CYBH). Bu enfeksiyon, kadınlarda ve erkeklerde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara neden olabilir, ancak erken dönemde genellikle kolayca tedavi edilebilir.
Günümüzde üretrit tablosuna yol açan en sık enfeksiyon etkeni klamidya (chlamydia trachomatis) ismini verdiğimiz bakteriyal ajandır. Klamidya, aynı zamanda dünya genelinde cinsel yolla bulaşan en sık bakteriyel enfeksiyon ajanıdır.
Klamidya belirtileri nedir?
Klamidya enfeksiyonu genellikle belirti vermeyebilir, ancak ortaya çıktığında kadınlarda anormal vajinal akıntı, idrar yaparken yanma, alt karın ağrısı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve adet düzensizlikleri görülebilir; erkeklerde ise penis ucundan şeffaf veya beyaz akıntı, idrar yaparken yanma ve testislerde ağrı ya da şişlik gibi belirtiler gözlemlenebilir. Anal enfeksiyon durumunda ise her iki cinsiyette rektal ağrı, kanama veya akıntı görülebilir.
Klamidya üretritinde akıntı sıklıkla şeffaf veya beyaz renklidir ve miktarı gonoreye göre daha azdır. Gonorede ise akıntı daha çoktur ve sıklıkla sarı, yeşil veya beyaz renklidir.
Klamidya nasıl bulaşır?
En sık bulaş yolu cinsel yolla temastır. Vajinal, oral veya anal ilişkiyle bulaşabilmektedir. Bulaş için tam penetrasyon olması şart değildir. Hatta sürtünme yoluyla bile bulaş olabilmektedir. Kondom kullanımı klamidya bulaşından %90, gonoreden ise %98 oranında korumaktadır.
Cinsel temas dışında seks oyuncaklarının ortak kullanımı ve anneden bebeğe doğum sırasında bulaş olabilmektedir.
Klamidya tanısı nasıl konulur?
Tanı için öncelikle iyi bir anamnez alınıp, fizik muayene yapılmalıdır. Fizik muayenenin ardından doktor gerekli görürürse enfeksiyon varlığını göstermek için bazı testler isteyebilmektedir. Akıntı örneği incelemesinde (mikroskobik incelemede) iltihap hücrelerinin görülmesiyle üretrit tanısı konulur.
Ayırıcı tanı için ilk olarak gram boyama yapılır. Gram boyama testinde gram negatif diplokoklar görülürse etken Gonore’dir (Bel Soğukluğu). Görülmezse nongonkoksik üretrit (klamidya, mikoplasma, uroplasma vb) olarak kabul edilir. Bir parazit olan trikomanas direk mikroskop altında izlenebilmektedir.
Antikor testleri ve akıntı kültürü gibi yöntemlerle etken ajan ayırımı yapılabilmektedir. Günümüzde gelişen PCR teknikleri (cinsel yolla bulaşan hastalıklar paneli) ile etken ajan tespiti yüksek doğruluk oranı ile yapılabilmektedir.
Klamidya tedavisi nasıl yapılır?
Özellikle erken tespit edildiğinde tedavisi daha kolay olmaktadır. Tedavi antibiyotikler ile yapılır. Komplike olmamış vakalarda bu antibiyotikler ile %95 oranında kür elde edilebilmektedir.
Kişinin korunmasız ilişkiye girdiği partneri varsa eş tedavisi de mutlaka yapılmalıdır. Tedavi bitimine kadar cinsel temastan kaçınmak hastalığın yayılmasını önlemek açısından son derece önemlidir. Tedavinin gelecekteki potansiyel klamidya hastalığından korumayacağı ve tekrar kapılabileceği de unutulmamalıdır.
Klamidyadan korunma yolları
- Kondom kullanımı,
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından düzenli kontrol yaptırmak,
- Cinsel partner sayısının azaltılması,
- Seks oyuncaklarının paylaşılmaması,
- Şikayetleri olan kişilerle cinsel temastan kaçınmak,
- Klamidyası olan gebeler eritromisin veya amoksasilin ile tedavi edilmelidir.
- Klamidyanın aşısı yoktur.
Klamidya tedavi edilmezse ne olur?
Klamidya erkeklerde tedavi edilmediği takdirde ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Sperm kanallarında yapışıklık yaparak kısırlığa, idrar yolu darlıklarına, prostata ulaşarak prostatite, testise ulaşarak testis iltihabına (epididimorşit) neden olabilmektedir. Reiter sendromu, reaktif artrit, konjuktivit, endokardit ve menenjit gibi ciddi komplikasyonlara yol açabildiği bilinmektedir.
